Fenilketonüri (PKU), fenilalanin hidroksilaz (PAH) enzimini kodlayan PAH genindeki bir mutasyon sonucunda ortaya çıkan otozomal resesif, nadir bir hastalıktır. İlk defa 1934 yılında Asbjörn Fölling tarafından tanımlanmıştır. PKU, fenilalaninin (Phe) tirozine hidroksilasyonunu katalizleyen PAH enzimi veya onun kofaktörü olan tetrahidrobiobterin (BH4) eksikliği sonucu ortaya çıkan doğuştan gelen bir metabolik bozukluktur. PAH enziminin değişen seviyelerdeki yetersizliğine bağlı işlev kaybı, fenilalanin-tirozin dönüşümünü sağlayamamaktadır. Phe insanlarda esansiyel bir aminoasittir ve dışardan takviye edilmesi gerekmektedir. Tirozin ise dopamin, epinefrin, norepinefrin gibi nörotransmitterlerin sentezi için önemli bir prekürsördür. İnsanlarda 120 mmol/L Phe seviyesi normal olarak kabul edilirken PKU hastalarında bu seviyede anormal bir artış görülmektedir. PKU’nun erken teşhis ve tedavisi, Phe’nin kanda, dokularda ve beyinde birikmesini önleyerek nörolojik hasarı önlemesi açısından önem arz etmektedir.
