Küresel ısınma, Dünya üzerindeki iklimleri büyük ölçüde etkileyen çağımızın önemli sorunlarından biri haline gelmiştir. Buna bağlı olarak küresel ısınmanın Kuzey Kutbu’nda da değişimlere yol açması, araştırmacıları gözlemlenen sıcaklık değişikliklerinin ne kadar olağanüstü olduğunu saptamak için iklim değişikliğine yol açan sebeplere yoğunlaşmaya yöneltmiştir. Grönland buz tabakası, büyüklüğü ve ışınım etkileri ile Grönland’ın küresel iklim sistemi çalışmalarında kilit bir role sahip olmasını sağlamıştır. Hörhold ve arkadaşları, Grönland’ı etkileyen küresel ısınmanın uzun yıllar sonucu oluşan ısınma eğilimi ile doğal iklim değişkenliğinin üst üste gelmesinden kaynaklandığını ortaya koymak için yapmış oldukları bu çalışmada küresel ısınmanın etkilerinin Dünya’nın en uzak bölgelerinden birinde de tespit edilebileceğini amaçlamışlardır.
Hörhold ve arkadaşlarının Grönland’ın orta ve kuzey bölgeleri hakkındaki NGT-2012 kaydından alınan sıcaklık gelişim analiz bulguları, bu bölgelerdeki sıcaklıkların son bin yıla göre daha yüksek olduğunu ve buna bağlı olarak eriyik suyun (içinde katı bir madde erimiş olan sıvı) akışındaki artışta eşi görülmemiş değişimlere yol açtığı gösterilmiştir. Bu bulguların elde ediliş sürecinde buz kütlelerinin çekirdekleri sistematik olarak yeniden kurutularak ve alınan karotlardan 21 kararlı oksijenin izotop kaydının aralığı göz önüne alınarak, milattan sonra (MS) 1000’den 2011’e kadar orta ve kuzey Grönland sıcaklıklarının yüksek kalitede yeniden yapılandırılması sağlanmıştır. Buradaki temel amaç sinyal gürültü oranını iyileştirmektir. Ayrıca, NGT-2012 yığınını oluşturan verilerin uzun zaman ölçeklerinde tutarlı bir sinyal verisine sahip olduğu gözlemlenmiş ve analizler stabil olduğu düşünülen bu 10 yıllık döneme ait verilerle gerçekleştirilmiştir.
Sonuç olarak elde edilen bulgular, küresel ısınmanın yirminci yüzyıla göre daha fazla etkiye yol açmasına ek olarak, sabit bir orana sahip olmayan ısınmanın yol açtığı artan Grönland eriyik suyu akışının orta ve kuzey Grönland’a ulaşarak total Grönland kütle kaybı sürecini daha da hızlandırabileceğini belirtmektedir. Küresel ısınmadan kaynaklı Grönland’da görülen iklim değişiklikleri ve eriyik suyu akışının daha önce görülmemiş bir artışa sahip olduğu bulguları gelecekte buz tabakasında daha fazla bir kütle kaybının oluşabileceğini göstermektedir.
Yazar: İrem Doğruoğlu
Editör: Sude Nur Arslan
Referanslar: Hörhold, M., Münch, T., Weißbach, S., Kipfstuhl, S., Freitag, J., Sasgen, I., Lohmann, G., Vinther, B., & Laepple, T. (2023). Modern temperatures in central-north Greenland warmest in past millennium. Nature, 613(7944), 503–507. https://doi.org/10.1038/s41586-022-05517-z.
-Bioinforange Bilimsel Haber Servisi-
Haber Yazıları, 20> Etki Faktörlü Q1 dergilerinde yayınlanan (listesi için tıklayınız)
bilimsel araştırmaların ekip arkadaşlarımız tarafından incelenip derlenmesi ile
hazırlanmaktadır.
Kadir Has Üniversitesi, biyoinformatik ve genetik departmanında lisans öğrencisi.
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/irem-doğruoğlu-681762201